Solitaire où Solidaire? Μόνος ή αλληλέγγυος;

Tο πρώτο ντοκιμαντέρ για το Κοινωνικό Ιατρείο Αλληλεγγύης της Θεσσαλονίκης

Όλα μοιάζουν να ξεκίνησαν  το 2012 από ένα  εκφραστικό “παιχνίδι” με τον τίτλο της γραμμένης από την κόρη του Κατρίν Καμύ  βιογραφίας του Αλμπέρ Καμύ “Μόνος και αλληλέγγυος“(2009) στο φόντο μιας τρομαγμένης από τις ραγδαίες αλλαγές και την μαζική φτωχοποίηση κοινωνίας. Σήμερα, τέσσερα χρόνια αργότερα η ιδέα για την υλοποίηση μιας ταινίας με κεντρικό θέμα “το δικαίωμα στην υγεία” και “την αλληλεγγύη στην Ελλάδα της κρίσης” με την αφορμή του παραδείγματος του Κοινωνικού Ιατρείου Αλληλεγγύης της Θεσσαλονίκης έχει βρει την ολοκλήρωση της και με βλέμμα στραμμένο και στο προσφυγικό ζήτημα αναδεικνύει την εμπειρία της αλληλεγγύης ως της πιο πειστικής απάντησης που δόθηκε απέναντι στα βιώματα της κοινωνικής απομόνωσης και της μοναξιάς.

Μόνοι ή Αλληλέγγυοι λοιπόν;

Ποτέ κανείς μόνος του στην κρίση διαβάσαμε πρώτη φορά από το 2010 σε τοίχους και στα πανό των πρώτων διαδηλώσεων ενάντια στην λιτότητα στην Αθήνα, στην Θεσσαλονίκη και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες το αίτημα για την συλλογική αντιμετώπιση των κοινωνικών συνεπειών της λιτότητας αποτέλεσε την αφορμή και συνάμα το κίνητρο για την δημιουργία ενδιάμεσων χώρων και οριζόντιων μορφών αλληλεγγύης στους τομείς της σίτισης, της  υγείας ή των εναλλακτικών μορφών οικονομίας (“χωρίς μεσάζοντες”, κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις κα.).

Ειδικότερα, στον τομέα της υγείας οι διαλυτικές συνέπειες της υλοποίησης των προγραμμάτων δημοσιονομικής λιτότητας που ακολουθούνται μέχρι σήμερα, όπως για παράδειγμα η κατάρρευση των δομών κοινωνικής φροντίδας, η εξαφάνιση της πρωτοβάθμιας περίθαλψης, ο αποκλεισμός κοινωνικών ομάδων από την πρόσβαση στην περίθαλψη και στην κοινωνική ασφάλιση κα., διαμόρφωσαν το έδαφος για την γέννηση των δομών αλληλέγγυας υγείας.  Τα κοινωνικά ιατρεία και φαρμακεία, όπου δημιουργήθηκαν, υπηρέτησαν τον σκοπό της κοινωνικής ανακούφισης από τις οδυνηρές επιπτώσεις της πολιτικής των μνημονίων χωρίς διακρίσεις και χωρίς την πρόθεση της υποκατάστασης του ρόλου του κράτους. Ταυτόχρονα, η συλλογική εμπειρία της λειτουργίας τους έγινε το εφαλτήριο για την διαμόρφωση μιας ατζέντας αιτημάτων και διεκδικήσεων τόσο αναφορικά με την ανοιχτή και χωρίς αποκλεισμούς πρόσβαση στην   δημόσια υγεία, όσο και σε σχέση με την ποιότητα και τον χαρακτήρα των υπηρεσιών υγείας σε μια μετασχηματιζόμενη κοινωνία. Μεταξύ άλλων, τα παραδείγματα αναδύονταν ως μια συλλογική υπόσχεση μέλλοντος για μια περισσότερο οριζόντια και κοινωνικά δίκαιη οργάνωση των δομών υγείας και κοινωνικής φροντίδας και για την λειτουργία τους.

Το Κοινωνικό Ιατρείο Αλληλεγγύης στην Θεσσαλονίκη άνοιξε τις πόρτες του το 2012 και σήμερα έχει φτάσει να αποτελεί ένα αναγνωρισμένο θεσμό στην παροχή οριζόντιων αλληλέγγυων πρωτοβάθμιων υπηρεσιών υγείας και έχει αποτελέσει πρότυπο αναφοράς και πηγή έμπνευσης σε πολλές αντίστοιχες περιπτώσεις δομών αλληλεγγύης. Μάλιστα, είναι ενδιαφέρον να ειπωθεί ότι σήμερα η δομή συνδέεται με  200 εθελοντές και εθελόντριες υγειονομικής ή και άλλης ειδικότητας, ενώ όταν ξεκίνησαν ήταν μόλις 15. Η πρωτοβουλία για την δημιουργία του ανήκε στους υγειονομικούς που συμμετείχαν ως αλληλέγγυοι στην απεργία πείνας των 300 μεταναστών το 2011. Υπό την έννοια αυτή είναι δίκαιο να ειπωθεί ότι το εγχείρημα αυτό ξεκίνησε ως μία πρωτοβουλία αντίστασης στους αποκλεισμούς μεταναστών και μεταναστριών αλλά και των υπόλοιπων ανασφάλιστων από το Εθνικό Σύστημα Υγείας.

Το ντοκιμαντέρ Mόνος ή Αλληλέγγυος, είναι το πρώτο ντοκιμαντέρ για το Κοινωνικό Ιατρείο Αλληλεγγύης της Θεσσαλονίκης. Οι προθέσεις της ομάδας των δημιουργών του – δηλαδή των Θεόφιλου Καλαϊτζίδη, Ειρήνης Καραγκιοζίδου,  Άκη Κερσανίδη, Αιμιλίας Κουγιουμτζόγλου, Κικής Μουστακίδου, Γιάννη Παπαγεωργίου, Σταυρούλας Πουλημένη, Χρύσας Τζελέπη,-  υπηρετούσαν μια διπλή έγνοια: αφενός την ανάδειξης της σπουδαίας συλλογικής εμπειρίας της οργάνωσης και λειτουργίας του ιατρείου, αφετέρου της προβολής της άλλης όψης αυτής της εμπειρίας, αυτής που σχετίζεται με την πρωτόγνωρη “εξάπλωση” της ιδέας της αλληλεγγύης σε μια κοινωνία που δοκιμάζεται. Εξάλλου, χάρη σε αυτό το “φαινόμενο” της διάδοσης της αλληλεγγύης κατέστη εφικτή και η δημιουργία μιας ταινίας  με αυτό το θέμα. Αντίστοιχα, η ίδια η διαδικασία της σύλληψης της ιδέας για το ντοκιμαντέρ καθώς και η υλοποίηση του αποτελούν με την σειρά τους όψεις αυτής της αναδυόμενης συμμετοχικής κουλτούρας.

Με άλλα λόγια πρόκειται για το αποτέλεσμα μιας συλλογικής προσπάθειας που διήρκεσε τέσσερα χρόνια -(σχεδόν όσα και αυτά της ζωής του ΚΙΑ)-. Το εν λόγω ντοκιμαντέρ δεν είναι ακριβώς ούτε μία καταγραφή μιας σειράς εμπειριών, ούτε μία καλλιτεχνική αναπαράσταση της πραγματικότητας. Βρίσκεται κάπου ενδιάμεσα. Είναι μάλλον ένα ισχυρό ντοκουμέντο με πρώτη ύλη μια κοινά βιωμένη πραγματικότητα αλλά και κοινές αξίες. Πρόκειται για ένα έργο που συμβάλλει με τον τρόπο του στην ενίσχυση της ίδιας της υπόθεσης της Αλληλεγγύης.

Η πρώτη προβολή του ντοκιμαντέρ  Solitaire où Solidaire? Μόνος ή αλληλέγγυος στην Αθήνα θα γίνει στις 9 Ιουνίου στις  21:00 στον κινηματογράφο Τριανόν, Κοδριγκτώνος 21. ( Η είσοδος θα είναι δωρεάν ενώ μετά την λήξη της προβολής θα ακολουθήσει πάρτυ στο φουαγιέ του κινηματογράφου)

Σκηνοθεσία – Παραγωγή (με αλφαβητική σειρά):

Ειρήνης Καραγκιοζίδου,  Άκη Κερσανίδη, Αιμιλίας Κουγιουμτζόγλου, Κικής Μουστακίδου, Σταυρούλας Πουλημένη, Χρύσας Τζελέπη

Mοντάζ: Θεόφιλος Καλαιτζίδης

Πρωτότυπη μουσική: Γιάννης Παπαγεωργίου

fb page: https://www.facebook.com/kiadocgreece/?fref=ts

email: [email protected]