Σήμερα, Τετάρτη 18 Μαΐου, διεξάγονται οι εκλογές στα ΑΕΙ και ΤΕΙ όλης της χώρας. Είναι η πρώτη σφυγμομέτρηση ενός μεγάλου κομματιού της νέας γενιάς μετά το θερμό καλοκαίρι του δημοψηφίσματος, την αστική μετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ και τη συνέχιση της μνημονιακής πολιτικής, και ως εκ τούτου έχουν ιδιαίτερη σημασία. Το k-lab (που ποτέ δε διακήρυξε καμία πολιτική ουδετερότητα) αποφάσισε τη μέρα αυτή να δώσει το λόγο σε τρεις νέους και νέες που συμμετέχουν σε αυτή την εκλογική αναμέτρηση μέσα από τα ενωτικά αγωνιστικά ψηφοδέλτια της αντικαπιταλιστικής αριστεράς, όπως αυτά εκφράζονται από την εκλογική συνεργασία της ΕΑΑΚ, της ΑΡΕΝ και του ΑΡΔΙΝ.
Ο Πάρις Λαυτσής, από το σχήμα της ΑΝΑΡΣΥΠ- ΕΑΑΚ στην Πληροφορική της Αθήνας, η Μάνια Σωτηροπούλου από την ΑΡΕΝ στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης της Αθήνας και ο Νίκος Παπανικολάου από τη ΡΑΣ- ΕΑΑΚ στην ίδια σχολή, συνομιλούν για τη νέα κατάσταση στο πανεπιστήμιο, τους λόγους ύφεσης του φοιτητικού κινήματος και τις προϋποθέσεις αντεπίθεσής του καθώς και για τους στόχους και την προοπτική μιας ανατρεπτικής αριστερής παρέμβασης.
Σε ποιο κλίμα διεξάγονται οι φετινές φοιτητικές εκλογές και ποιο θα είναι το βασικό τους μήνυμα;
Πάρις: Οι φετινές φοιτητικές εκλογές διεξάγονται στο φόντο της τελευταίας αντιλαϊκής επίθεσης με την ψήφιση του ασφαλιστικού, και ταυτόχρονα στον απόηχο ενός πολιτικά «καυτού» καλοκαιριού, ιδιαίτερα για την νεολαία. Υπό αυτό το πρίσμα, πιστεύω, ότι το βασικό μήνυμα που πρέπει να στείλει η σπουδάζουσα νεολαία σε αυτή την μάχη είναι αφενός ένα μεγάλο «ΟΧΙ» στις πολιτικές κυβέρνησης-ΕΕ-κεφαλαίου που διαλύουν το μέλλον μας, αφετέρου ένα ακόμα μεγαλύτερο «ΝΑΙ» στην επανεκκίνηση των αγώνων της γενιάς μας για το πανεπιστήμιο και την κοινωνία των αναγκών μας.
Νίκος: Οι φοιτητικές εκλογές που γίνονται μετά από ένα αν μη τι άλλο θερμό πολιτικά καλοκαίρι αποκτούν μια ειδική σημασία. Η γενιά μας που βγήκε απογοητευμένη από τη μάχη του δημοψηφίσματος εφόσον είδε το γεμάτο ελπίδα ΟΧΙ της να γίνεται ένα ταπεινωτικό ΝΑΙ από τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ είναι η γενιά που δεν έχει τίποτα να χάσει και που πρέπει να βγει μπροστά να πάρει τη ρεβάνς. Το μήνυμα της κάλπης πρέπει να είναι ηχηρό απέναντι σε όσους σχεδιάζουν ενάντια σε μια ολόκληρη γενιά. Πρέπει να αποτυπωθεί το ρεύμα αμφισβήτησης απέναντι στη κυβερνητική πολιτική και τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ένα σαφές μήνυμα ότι δεν αντέχουμε αλλά και ότι δεν ανεχτούμε άλλα μνημόνια. Ότι οι ζωές μας δεν είναι διαπραγματευτικό χαρτί κανενός. Θα δώσουμε τη μάχη για ένα μέλλον με αξιοπρέπεια, για δουλειά με δικαιώματα και ελευθερίες Από τη φετινή εκλογική μάχη δεν πρέπει να λείψει και το στίγμα αλληλεγγύης στους χιλιάδες πρόσφυγες που αντίκρισαν τον πόλεμο. Αυτή η μάχη, όμως, περνάει μέσα από τη μάχη για ένα δημόσιο, δωρεάν και δημοκρατικό πανεπιστήμιο ενάντια στις αναδιαρθρωτικές αλλαγές των τελευταίων χρόνων. Ένα πανεπιστήμιο που δεν θα αφήνει χώρο στην ιδιωτική πρωτοβουλία ούτε θα μεταφέρει το κόστος σπουδών στους φοιτητές αλλά η κρατική χρηματοδότηση θα εξασφαλίζει το σύνολο των παροχών και των λειτουργιών του. Ένα πανεπιστήμιο που θα εξασφαλίζει επαγγελματική προοπτική και όχι περιπλάνηση στην ανεργία, την ελαστική και ανασφάλιστη εργασία, τη μετανάστευση. Ένα πανεπιστήμιο κοιτίδα αλληλεγγύης και κοινωνικοποίησης μακριά από τα κυρίαρχα πρότυπα με ζωντανούς φοιτητικούς συλλόγους. Αυτή τη μάχη δίνουμε μέσα από τα ψηφοδέλτια συνεργασίας των ΕΑΑΚ, της ΑΡΕΝ και του ΑΡΔΙΝ
Μάνια: Το φετινό κλίμα των φοιτητικών εκλογών επισφραγίζεται από το συνολικό κλίμα απάθειας που δημιουργήθηκε από την υπογραφή του 3ου Μνημονίου. Ωστόσο, ακριβώς επειδή μία κατάσταση δεν έχει μόνο αρνητικά επακόλουθα, για εμάς το θετικό ήταν ότι μπορέσαμε να ανοίξουμε μία εκτεταμένη κουβέντα στο εσωτερικό των Συλλόγων μας, μέσα από ανασυνθετικές διαδικασίες, για την αναγκαιότητα μίας Νέας Φοιτητικής Αριστεράς, που θα απαντά στις ανάγκες στο σήμερα με υλικό αποτύπωμα. Οπότε αυτό που θεωρούμε πως είναι το βασικό μήνυμα των φετινών φοιτητικών εκλογών είναι ότι μπορεί να δημιουργηθεί μία νέα ελπίδα, μέσα από αυτές τις διεργασίες, τουλάχιστον και αφετηριακά για τη σπουδάζουσα νεολαία. Κι όλα αυτά προσπαθώντας να δημιουργήσουμε νέες αναπαραστάσεις με ένα πολύπλευρο ρεπερτόριο δράσης, που έγινε προσπάθεια να ανοιχτεί τη φετινή χρονιά, εντός των Σχολών μας, και ένα νέο πολιτικό λόγο, όχι συγκόλλησης των υπαρχουσών αριστερών σχηματισμών, αλλά αποτέλεσμα ανασυνθετικών διεργασιών.
Το φοιτητικό κίνημα έχει καταφέρει την τελευταία δεκαετία σημαντικές νίκες ενάντια στην κυβερνητική πολιτική, από το 06-07 μέχρι τις μάχες ενάντια στο σχέδιο Αθηνά και την προσπάθεια όξυνσης του αυταρχισμού μέσα στα ιδρύματα. Σήμερα οι σύλλογοι φαίνεται να δυσκολεύονται να βρεθούν στην πρώτη γραμμή αγώνων όπως το ασφαλιστικό ενώ ενισχύεται μία γενική πορεία αδράνειας για τις συλλογικές διαδικασίες. Πώς το αιτιολογείτε αυτό και ποια μπορεί να είναι η αναγκαία συνθήκη για την επανεμφάνιση με μαζικό και ενωτικό τρόπο του φοιτητικού κινήματος και των οργανωμένων δυνάμεων του;
Μάνια: Το γεγονός της μη ύπαρξης φοιτητικού κινήματος ουσιαστικά τα τελευταία 3 χρόνια, είναι ζήτημα το οποίο μας έθεσε πολύ επιτακτικά το ερώτημα για το τι συμβαίνει λάθος και ανέδειξε πλέον τις ανεπάρκειες όλων των αριστερών σχηματισμών εντός των Σχολών τόσο σε επίπεδο μερικότητας των πολιτικών σχεδίων όσο και στο επίπεδο των έως τώρα τακτικών επιλογών. Συνάμα, η μη δυνατότητα πυροδότησης ενός μαζικού πανελλαδικής εμβέλειας φοιτητικού κινήματος σχετίζεται και με τον τρόπο υλοποίησης του ν. Διαμαντοπούλου/Αρβανιτόπουλου, δηλαδή την τμηματική και όχι σε ίδιο χρόνο υιοθέτηση τμημάτων του νόμου από τα Ιδρύματα. Ακριβώς, πάνω σε αυτό πατάει η αναγκαιότητα να ξανασυζητήσουμε με νέους όρους για τις δομές του φοιτητικού κινήματος και τους νέους τρόπους παρέμβασης.
Νίκος: Το φοιτητικό κίνημα ειδικά τη περίοδο της κρίσης και των βίαιων αναδιαρθρωτικών τομών με την υλοποίηση των νόμων Διαμαντοπούλου – Αρβανιτόπουλου αν και έδειξε θετικά στοιχεία αντίστασης (σχ. Αθηνά, αυταρχικές διοικήσεις) δεν κατάφερε να αντιπαρατεθεί με τον πυρήνα της εκπαιδευτικής αναδιάρθρωσης, δηλαδή, τη προσπάθεια διαμόρφωσης και εν τέλει εμπέδωσης του νέου μοντέλου εργαζομένου που περνούσε από τη διαμόρφωση του νέου μοντέλου φοιτητή. Ένα φοιτητή χωρίς προσδοκίες, συλλογικές αναπαραστάσεις και διεκδικήσεις. Αντίθετα οξύνθηκαν ρεύματα όπως ο ατομισμός, ο καριερισμός, ο ανταγωνισμός τη στιγμή που οι υπάρχουσες συλλογικές δομές – διαδικασίες στο εσωτερικό των σχολών και η παρέμβαση των δυνάμεων της ριζοσπαστικής αριστεράς δεν μπορούσαν να αναστρέψουν αυτή τη νέα κατάσταση. Χρειάζεται, λοιπόν, μια πολιτική πρόταση και ένας πολιτικός λόγος που θα πιάσει και θα επικοινωνήσει με τις αγωνίες του κάθε φοιτητή στο σήμερα μέσα και έξω από το πανεπιστήμιο. Που θα είναι κομμάτι από τη καθημερινότητα του. Χρειάζεται να επανοηματοδοτήσουμε το συλλογικό αγώνα και τις διαδικασίες των φοιτητικών συλλόγων οικοδομώντας παραδείγματα που θα σπάνε την ανάθεση και θα έχουν περισσότερο το στοιχείο της εμπλοκής για τον κόσμο των σχολών.
Πάρις: Οι νέοι και οι νέες που βρίσκονται σήμερα στα πανεπιστήμια είναι οι ίδιοι και οι ίδιες που βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή των αγώνων τις τελευταίας εξαετίας απέναντι στα μνημόνια. Είναι οι ίδιοι-ες συνάμα που εναπόθεσαν πλειοψηφικά τις ελπίδες τους στην κυβερνητική εναλλαγή, είδαν το περήφανο «ΟΧΙ» του λαού μας να μετατρέπεται μέσα σε μια νύχτα σε «ΝΑΙ» από τον ΣΥΡΙΖΑ, και τελικά το τρίτο μνημόνιο. Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι η σπουδάζουσα νεολαία αυτή τη στιγμή είναι σαν τον Ρομπέρτο Μπάτζιο μετά το χαμένο πέναλτι στον τελικό του Μουντιάλ του ’94. Είναι υποχρέωση όλων των μαχόμενων δυνάμεων της αριστεράς η συσπείρωση δυνάμεων στο σήμερα για το σπάσιμο της απογοήτευσης και της αδράνειας, με στόχο την ανασυγκρότηση των ίδιων των φοιτητικών συλλόγων. Ανασυγκρότηση που θα εμπλέξει δημιουργικά κάθε φωνή αμφισβήτησης των μονόδρομων, που θα υπερβαίνει την κίνηση των πολιτικών δυνάμεων στο εσωτερικό των συλλόγων, και που θα συμβάλλει τελικά στην επανεμφάνιση ενός πολιτικά επικίνδυνου φοιτητικού κινήματος με στόχευση στην δημόσια και δωρεάν παιδεία για όλους και στην εργασιακή προοπτική των αποφοίτων. Για να μπορούμε μετά από καιρό να μιλάμε για τα εύστοχα πέναλτι της γενιάς μας.
Τα τελευταία χρόνια έχουν συντελεστεί κατακλυσμιαίες αλλαγές σε όλες τις πλευρές της ζωής του φοιτητικού σώματος. Θεωρείτε ότι πρέπει να υπάρξουν τομές στο φοιτητικό κίνημα που να ανταποκρίνονται στις νέες συνθήκες της νέας γενιάς; Ποιο μοντέλο πανεπιστημίου και συνδικαλισμού υπερασπίζονται οι δυνάμεις τους κατεστημένου και ποιο εσείς; Πώς τοποθετείστε απέναντι σε νέες μορφές ενσωμάτωσης και ατομικού δρόμου που ενισχύονται;
Νίκος: Η καθημερινότητα του φοιτητή έχει αλλάξει ολοκληρωτικά. Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε στον ίδιο δρόμο που πηγαίναμε. Πρέπει το μοντέλο συνδικαλισμού που θα ακολουθήσουμε να ανταποκρίνεται στη καθημερινότητα όπως δομείτε σήμερα ή πιο απλά οι νέες γενιές να διαμορφώσουν τους όρους παρέμβασης που δεν θα τους καθιστούν εξωτερικούς παρατηρητές αλλά πρότυπα αλλαγής σε μια δοσμένη καθημερινότητα που από τη μία θα βγάζει τους νέους από τη λούπα του καθημερινού άγχους, θα διευρύνει τους ορίζοντες θα ενισχύει τη θέληση για ενασχόληση με τη πολιτική, θα δημιουργεί παραδείγματα πολιτιστικού αντιπροτάγματος ενώ ταυτόχρονα θα δίνει λύση στα καθημερινά προβλήματα. Να μιλήσουμε ειλικρινά και μακριά από αγκυλώσεις για την ανασυγκρότηση του φοιτητικού συνδικαλισμού σε όλα τα επίπεδα, από τις γενικές συνελεύσεις, τα διοικητικά συμβούλια ως συλλογικά όργανα των συλλόγων μέχρι τη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια οργάνωση του φοιτητικού κινήματος. Απαντήσεις που δεν μπορούν να έρθουν εύκολα από το παρελθόν ούτε από λογικές που δοκιμάστηκαν και δεν πέτυχαν. Με αυτό τον τρόπο πρέπει να αντιπαρατεθούμε με τις καθεστωτικές δυνάμεις που θέλουν απονεκρωμένους και ανενεργούς συλλόγους. Που θέλουν ευρωπαϊκά πανεπιστήμια με λευκούς τοίχους όπου η μόνη επαφή φοιτητή – κοινωνικού χώρου θα αρχίζει και θα σταματάει στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Πάρις: Η νέα γενιά σήμερα πετιέται ουσιαστικά έξω από τα πανεπιστήμια. Τα στατιστικά στοιχεία λένε ότι στο μεγαλύτερο ίδρυμα της χώρας, το ΕΚΠΑ, 6 στους 10 παρατάνε τις σπουδές τους. Και αυτό όχι λόγω διαγραφών, αλλά επειδή οι ίδιοι δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν οικονομικά σε ένα πανεπιστήμιο όπου η φοιτητική μέριμνα είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Οι 4 στους 10 είναι λογικό να τρέχουν από αμφιθέατρο σε εργαστήριο, και πολλοί από αυτούς να εργάζονται ταυτόχρονα, για να μπορέσουν να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους όσο το δυνατόν νωρίτερα γίνεται, μήπως και συνεισφέρουν στο οικογενειακό εισόδημα. Ένα φοιτητικό κίνημα που δε θα συγκρούεται με κάθε ταξικό και οικονομικό φραγμό, που δε θα αρθρώνει λόγο για την εργασιακή προοπτική των σπουδαστών, που δε θα συνδέει την πάλη του με το εργατικό κίνημα και τις διεκδικήσεις του, είναι ένα αποτυχημένο κίνημα από τα αποδυτήρια. Αντίθετα, ζωντανοί φοιτητικοί σύλλογοι, που θα παλεύουν για ένα πανεπιστήμιο το οποίο θα παρέχει ολόπλευρη μόρφωση και όχι την αποσπασματική γνώση που επιτάσσει η αγορά, που θα παράγει έρευνα για τις ανάγκες της πληττόμενης κοινωνίας, που θα χωράει στο εσωτερικό του κάθε μικρό και μεγάλο αγώνα αυτής της κοινωνίας, είναι το μόνο αντιπρόταγμα σε κάθε λογική ατομικού δρόμου που κερδίζει βήματα αυτή τη στιγμή.
Μάνια: Ως σχήματα της Αριστερής Ενότητας είχαμε διαπιστώσει τις αλλαγές της φοιτητικής ταυτότητα εδώ και 4 σχεδόν χρόνια, καθώς συνειδητοποιούσαμε ότι όλο και περισσότεροι/ες συνάδελφοι/φισσες παράλληλα με τις σπουδές του αναγκάζοντας να εργαστούν. Συνάμα, παρατηρούσαμε μία τάση από τη μία «μικρομεγαλισμού», στο γεγονός μίας αυξανόμενης τάσης για περάτωση των σπουδών από τη μία, αλλά και από την άλλη μία επέκταση της νεανικής ταυτότητας και πέραν των 30, με την παράταση της πρόσδεσης στο γονεϊκό σπίτι. Αυτές οι διαπιστώσεις ωστόσο δεν απαντήθηκαν, ή έστω απαντήθηκαν πολύ μερικώς. Για εμάς μεγάλη ευθύνη που δεν μπορούμε ακόμη και σήμερα να απαντήσουμε στις νέες συνθήκες και άρα και στις νέες ανάγκες, έχει όντως και η παρωχημένη αντίληψη για το συνδικαλισμό και η ένταση μέχρι πριν κάποιον καιρό των διαχωριστικών μεταξύ των αριστερών σχηματισμών στις Σχολές.
Όπως γνωρίζουμε από το πρόσφατο παρελθόν στην Ελλάδα αλλά και από τις κινητοποιήσεις στη Γαλλία, η νεολαία μπορεί να πυροδοτήσει ευρύτερες κοινωνικές αναμετρήσεις. Με ποια βήματα θα πρωτοστατήσει η νέα γενιά στη μάχη για την ανατροπή της βάρβαρης μνημονιακής πολιτικής και με ποια προοπτική;
Μάνια :Στις Σχολές μας η εξαιρετική κατάσταση στην οποία βρίσκεται η γαλλική νεολαία αποτελεί φωτεινό παράδειγμα ελπίδας και έμπνευσης. Για την ελληνική νεολαία η απάντηση είναι ακριβώς στο να ξαναμπορέσει να φανταστεί «εαυτόν» ως εκείνο το υποκείμενο που παίρνει την κατάσταση στα χέρια του, αυτενεργεί, αυτοοργανώνεται και δρα άμεσα με ένα πλουραλιστικό και νέο ρεπερτόριο δράσης.
Πάρις: Είναι δεδομένο ότι αυτό που κρίνεται τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, δεν είναι απλά το προχώρημα μια κυβερνητικής αναδιάρθρωσης αλλά μια συνολική στρατηγική του κεφαλαίου μέσα στις συνθήκες τις δομικής καπιταλιστικής κρίσης. Ο παγκόσμιος καπιταλισμός, προκειμένου να διαφυλάξει τον πλούτο και την εξουσία του, δε διστάζει να διαλύσει ολόκληρες χώρες, να καταστρέψει δικαιώματα αιώνων, να επαναφέρει την απειλή του φασισμού και του πολέμου. Σε τέτοιες ιστορικές καμπές είναι καθοριστικό, το ποια θα είναι η στάση της νέας γενιάς που είναι αυτή πάνω στην οποία θα οικοδομηθούν τα νέα μοντέλα εργασίας και ζωής ή θα συγκροτηθούν τα νέα απελευθερωτικά οράματα. Εμείς αναγνωρίζουμε το φοιτητικό σώμα ως ένα κομμάτι της νέας γενιάς και επιδιώκουμε να γίνει η σημερινή νεολαία πυροδότης ευρύτερων κοινωνικών αντιστάσεων, πρωτοπόρα δύναμη κοινωνική ανατροπής. Η νέα γενιά δε μπορεί να ζήσει στη βαρβαρότητα του καπιταλισμού της κρίσης. Πρέπει να ψηλαφίσει τα νέα απελευθερωτικά οράματα, να επαναθεμελιώσει την κομμουνιστική προοπτική. Σε αυτή την κατεύθυνση δε μας αρκεί ένα δυνατό φοιτητικό κίνημα από μόνο του, αλλά ένα φοιτητικό κίνημα με εργατική κατεύθυνση, κομμάτι ενός αναγεννημένου, ανασυγκροτημένου εργατικού- λαϊκού κινήματος, ικανού να φέρει την αντικαπιταλιστική ανατροπή.
Νίκος: Το παράδειγμα της Γαλλίας είναι κάτι που πρέπει να διαβαστεί προσεκτικά. Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα έλειψε με μαζικό και οργανωμένο τρόπο η κοινωνική κατηγορία της νεολαίας αν και στιγμάτισε με ένα διαφορετικό τρόπο τις μάχες του προηγούμενο διαστήματος. Αυτή τη στιγμή λείπει το πολιτικό υποκείμενο της νεολαίας που θα μπορέσει να την ενοποιήσει στο έδαφος της προοπτικής της και θα μπορέσει να την μετατρέψει σε δύναμη ανατροπής. Λείπει η πολιτική έκφραση που θα καταφέρει να εμπνεύσει τη νέα γενιά. Τα παραδείγματα παρέμβασης στη νεολαία όπως τα ξέρουμε σήμερα ενώ έχουν να προσφέρουν εμπειρίες έχουν δείξει με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο τα όρια τους. Χρειάζεται να παρθούν πρωτοβουλίες που θα επικοινωνήσουν καταρχήν με όλους τους χώρους που ζει και δραστηριοποιείται η νεολαία. Στους χώρους που εργάζεται η νεολαία με τους χειρότερους όρους, τη γειτονιά και το πώς σήμερα συγκεντρώνει διαφορετικά κομμάτια της νεολαίας μέχρι τους άνεργους νέους. Πρέπει να πάρουμε πρωτοβουλίες ανοιχτές με στόχο τόσο το κινηματικό συντονισμό πάνω στα επίδικα της περιόδου όλων αυτών των κομματιών. Πρωτοβουλίες που θα επιχειρούν να συνενώσουν τα διάφορα πολιτικά ρεύματα σε μια κοινή κατεύθυνση για την αναγκαία διέξοδο για έναν άλλο δρόμο για τη νεολαία.
Το καλοκαίρι του δημοψηφίσματος, παρά την απογοήτευση που έφερε η πραξικοπηματική μετατροπή του ΟΧΙ του λαού από την κυβέρνηση σε συνθηκολόγηση με την Τροίκα και την Ε.Ε, ανοίχτηκαν σημαντικές δυνατότητες μιας νικηφόρας προοπτικής. Οι σημερινοί φοιτητές και σπουδάστριες αναμετρήθηκαν με τους φόβους του καλοκαιριού και σε μεγάλο βαθμό απάντησαν με το βλέμμα στραμμένο στην προοπτική και όχι με τον φόβο της απώλειας των κεκτημένων. Πως μπορεί να συμβάλλει σ’ αυτή την κατεύθυνση το ενιαίο προχώρημα των δυνάμεων της ριζοσπαστικής και αντικαπιταλιστικής Αριστεράς; Τα βήματα που έγιναν φέτος, πως αποκτιούνται;
Πάρις: Αυτό που έγινε το καλοκαίρι ήταν μοναδικό. Το ενδεχόμενο της ρήξης, από σύνθημα της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς εδώ και χρόνια, απέκτησε υλική υπόσταση στα μάτια του λαού, όταν «έσφιξαν» τα capital controls, όταν τα αστικά media ξελαρυγγιάζονταν για τα χαρτονομίσματα που θα εξαφανιστούν με ένα πιθανό «ΟΧΙ» στο δημοψήφισμα. Και παρόλα αυτά η σπουδάζουσα νεολαία ψήφισε μαζικά με 85% «ΟΧΙ». Το ενιαίο προχώρημα των δυνάμεων της ριζοσπαστικής και αντικαπιταλιστικής Αριστεράς είναι καθοριστικής σημασίας για το βάθεμα του ρήγματος του Ιούλη, για να πάρει η αμφισβήτηση του μονόδρομου των μνημονίων και της ΕΕ σάρκα και οστά, για να πάμε τελικά το «ΟΧΙ» μέχρι το τέλος. Ενιαίο προχώρημα στην οργάνωση της νεολαίας στους χώρους δουλειάς, στις σχολές και τις γειτονιές, στο βάθεμα του αντικαπιταλιστικού μεταβατικού προγράμματος σε κατεύθυνση ρήξης. Ο κοινός βηματισμός φέτος μέσα στα πανεπιστήμια είναι αναμφίβολα ένα πρώτο βήμα σε αυτή την κατεύθυνση. Τα βήματα που έγιναν είναι ελπιδοφόρα, αλλά σίγουρα όχι αρκετά. Το αντίθετο άλλωστε, πιστεύω, θα είχε φανεί μιας και η ανασυγκρότηση του φορέα του φοιτητικού κινήματος και της ριζοσπαστικής αντικαπιταλιστικής αριστεράς, είναι μια διαδικασία που μπορεί να πάει το ίδιο το φοιτητικό κίνημα μπροστά, όπως και το αντίστροφο.
Νίκος: Σίγουρα, ο σταθμός του δημοψηφίσματος έδωσε μια εικόνα μιας νεολαίας που έχει διάθεση να αντισταθεί. Συζητάμε για τη νεολαία αλλά και συγκεκριμένα τη φοιτητική νεολαία που ψάχνει να βρει τρόπους να φύγει από το σημερινό αδιέξοδο. Στις σημαντικές εξάρσεις του φοιτητικού κινήματος όμως των τελευταίων χρόνων φάνηκε ότι συνολικά η Αριστερά στα πανεπιστήμια δεν μπόρεσε να συνδεθεί με ένα πιο μόνιμο τρόπο με τις δυναμικές του φοιτητικού κινήματος, να τις συγκρατήσει και να τους δώσει νικηφόρα προοπτική. Οι δυνάμεις των ΕΑΑΚ, της ΑΡΕΝ και του ΑΡΔΙΝ πρέπει να κάνουν το μεγάλο βήμα να ανοίξει η συζήτηση και να συμβάλουν με προωθητικό τρόπο για το φοιτητικό κίνημα της γενιάς μας. Την αναγκαία ρηξιακή κατεύθυνση που πρέπει να έχει, τους στόχους αλλά και τα βήματα να φτάσει σε αυτούς. Την ανασυγκρότηση των συλλογικών διαδικασιών στη κατεύθυνση επανακατοχύρωσης της έννοιας του συλλογικού βηματισμού με υλικό τρόπο. Μια παράλληλη διαδικασία που θα αποτελεί πόλο έλξης και συνάμα θα δίνει χώρο σε αγανακτισμένες φωνές να ακούσουν αλλά και να ακουστούν. Η μέχρι τώρα κοινή μεν αντιφατική δε πορεία αυτών των δυνάμεων με τη μάχη των εκλογών να είναι μπροστά μας ολοκληρώνουν ένα πρώτο γύρω κοινών πρακτικών με αναβαθμισμένο τρόπο που δείχνουν τις δυνατότητες ενός τέτοιου πολιτικού προχωρήματος που ακόμα έχει να μετρήσει πολλά βήματα στο μέλλον. Αυτό που πρέπει να αποφύγουμε να κάνουμε είναι τα ίδια λάθη που έκανε ο καθένας μόνος του.
Μάνια: Ακριβώς και λόγω των συνθηκών που δημιουργήθηκαν μετά την υπογραφή του 3ου Μνημονίου και μάλιστα μετά το μεγαλειώδες «ΟΧΙ» της ελληνικής νεολαίας, εμείς θεωρήσαμε πως η απάντηση στο κλίμα ήττας, απάθειας και υιοθέτησης λογικών του ΤΙΝΑ μπορούν να ανατραπούν μέσα από διεργασίες αριστερών σχηματισμών εντός των Σχολών που μέχρι πριν το 3ο Μνημόνιο φαινομενικά διαφωνούσαν ή δεν ήθελαν ακόμη και να συνομιλούν. Η ανάγκη όμως ύπαρξης της Αριστεράς ουσιαστικά για να απαντά στις κοινωνικές ανάγκες μας έκανε να καταλάβουμε πως μάλλον δεν είχαμε και τόσες διαφωνίες, και πως μάλλον δε θέλαμε να συνομιλούμε γιατί χρησιμοποιήσουμε διαφορετικές κωδικοποιήσεις για θέματα που στο περιεχόμενό τους φάνηκε μέσα στη χρονιά ότι εν τέλει συμφωνούμε. Αν πρέπει, λοιπόν, κάτι να αποτιμήσουμε ως κάτι θετικό μέσα στη χρονιά για τις σχολές μας είναι ακριβώς ότι κάναμε βήματα, με ποικίλες ταχύτητες ανά κοινωνικό χώρο, που όμως σε πολλές περιπτώσεις έγιναν σηματοδότης για ολόκληρους συλλόγους.
Αναφέρεστε στην Αριστερά, όμως δεν είναι η μόνη έκφραση της Αριστεράς, αυτή που εκπροσωπείτε. Καταρχήν, έχουμε στην κυβέρνηση ένα κόμμα που υποστηρίζει ότι είναι ριζοσπαστικό αριστερό. Και κατά δεύτερον, γιατί να μην ακολουθήσει κάποιος νέος ή νέα την Πανσπουδαστική του ΚΚΕ; Τι διαφορετικό εκφράζει η δική σας Αριστερά;
Μάνια: Η δική μας Αριστερά, και αυτό το έχουμε αποδείξει στα σχήματα τις Αριστερής Ενότητας, δεν είναι με τόσο με τις ταμπέλες όσο με την κουλτούρα της πρακτικής και την ποικιλότητα των ταυτοτήτων. Αυτά τα χαρακτηριστικά θεωρούμε ότι ήταν και τα βοηθητικά σημεία για τις πρώτες κουβέντες με σχήματα των ΕΑΑΚ και του ΑΡΔΙΝ, εκείνα που όντως έδειξαν πως οι ανασυνθετικές διαδικασίες είναι μία συνεχής διαλλεκτική κατάσταση που πάντα χάνεις κάτι, αλλά παίρνεις συνάμα κάτι νέο, και όλο αυτό μόνο προωθητικό μπορεί να είναι. Υπ’ αυτή την έννοια, στη βάση ουσιαστικά της πρακτικής, θεωρούμε πως αυτό είναι ριζοσπαστικό και εκεί τοποθετούμαστε. Σε ό,τι αφορά το κυβερνόν κόμμα, για εμάς η ριζοσπαστικότητα με αριστερό πρόσημο τέλειωσε με αρχή την υπογραφή του 3ου Μνημονίου και με αποκορύφωμα την υπογραφή της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας. Για την δε ΠΚΣ το παρωχημένο της πρακτικής και το παραδοσιακό, οριακά με πατριαρχικούς όρους, λεξιλόγιό της θεωρούμε ότι καμία σχέση δεν έχει με τις σημερινές ανάγκες.
Νίκος: Η αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ πολύ γρήγορα απέδειξε τα όρια μας λογικής που συμπυκνώνεται στο ούτε ρήξη ούτε υποταγή. Το παράδειγμα του ΣΥΡΙΖΑ απέδειξε ότι η αριστερά που χρειαζόμαστε είναι η αριστερά της ρήξης με την Ευρωπαϊκή ένωση, το ευρώ, το χρέος. Έχουμε ανάγκη την αριστερά θα περιγράψει βήμα το βήμα αυτή τη ρήξη, που θα αποτελεί πραγματική και υλική απάντηση στο σήμερα για το λαό και τη νεολαία. Μια αριστερά μετωπική που θα συγκεντρώνει το σύνολο το δυνάμεων που αντιτίθενται σήμερα στη κυρίαρχη πολιτική και στους πολιτικούς της εκφραστές μακριά από σεχταριστικές λογικές. Χρειαζόμαστε, όμως, μια αριστερά που θα επενδύει στο λαϊκό κίνημα, στις μορφές οργάνωσης του, στις δυνατότητες του σε ρήξη με τις γραφειοκρατικές λογικές τους εργοδοτικού συνδικαλισμού. Μία αριστερά που δεν θα υποχωρεί ούτε θα εναποθέτει τη λύση στις καλένδες. Θέλουμε την αριστερά που στο έδαφος της αυτοκριτικής της στο γιατί φτάσαμε ως εδώ θα χαράξει νέους ανατρεπτικούς δρόμους.
Πάρις: Καταρχήν νομίζω ότι στην πλειονότητα της κοινωνίας, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει χάσει τον προσδιορισμό Αριστερά. Από τη μεριά μας, είχαμε υποστηρίξει ότι η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ, ανεξάρτητα από τις προθέσεις, θα βρισκόταν μπροστά στο δίλλημα «ρήξη ή υποταγή», στη μνημονιακή πολιτική, στην Ε.Ε. και την Ευρωζώνη, στην πολιτική και οικονομική εξουσία. Η απογοήτευση του κόσμος από την αστική μετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ είναι κατανοητή, ωστόσο δεν ορίζει την ήττα κάθε πιθανής αριστερής εναλλακτικής. Αντιθέτως χρειάζεται μια Αριστερά αγωνιστική, ανατρεπτική με ένα σαφές αντικαπιταλιστικό και αντι ΕΕ πρόγραμμα που να βάζει μπροστά τα αιτήματα της αποδέσμευσης από την ΕΕ και το ευρώ, της διαγραφής του χρέους, της εθνικοποίησης των τραπεζών. Μια τέτοια αριστερά μπορεί στο σήμερα να πετύχει νίκες και να ανοίξει δρόμους στον ορίζοντα της αντικαπιταλιστικής ανατροπής. Τέτοια δεν είναι βέβαια η Αριστερά του ΚΚΕ, που απείχε από σημαντικές μάχες των τελευταίων ετών και προτιμά την ασφάλεια της ήττας και της κομματικής ενίσχυσης από την τόλμη για τη νίκη.
Πώς βλέπετε την επόμενη μέρα για την πολιτική συνεργασία των δυνάμεων που σήμερα κατεβαίνουν μαζί σε κάποιους συλλόγους; Τι θα ορίζατε σήμερα ως στόχο όλης αυτής της διαδικασίας;
Νίκος: Η επόμενη κιόλας μέρα είναι αυτή στις 19 Μάη που θα πρέπει να έχουμε όλοι κατά νου ότι αυτή η διαδικασία πρέπει να αποτελέσει εφαλτήριο υπέρβασης του κακού μας εαυτού. Η επόμενη μέρα θα πρέπει να δώσει στίγμα συνέχειας της συνεργασίας των δυνάμεων ΕΑΑΚ, ΑΡΕΝ, ΑΡΔΙΝ εκεί που έχουν γίνει βήματα μέχρι τώρα αλλά και σημείο εκκίνησης σε μια σειρά από περιπτώσεις. Αυτή η διαδικασία πρέπει να παίρνει συνεχώς χαρακτηριστικά ενός προωθητικού έως και αντιπαραθετικού πολιτικού διαλόγου για το πώς θα οικοδομήσουμε το αναγκαίο σήμερα φοιτητικό κίνημα, με ποια πολιτική γραμμή που θα είναι σε αντικαπιταλιστική κατεύθυνση αλλά δεν θα χάνει το αναγκαίο στοιχείο της μαζικής απεύθυνσης. Στόχος θα πρέπει να είναι να βρούμε μέσα από τα ερωτήματα και τις ανησυχίες της γενιάς μας τη νέα πρακτική της πολιτικής που θα εκφράζει όχι μόνο το σημερινό αριστερό ριζοσπάστη φοιτητή αλλά και όλους εκείνους που δεν θέλουμε να λείπουν από τις μάχες που έρχονται. Πρέπει να βρεθούμε στα ίδια σχήματα, να φέρουμε και να αξιολογήσουμε από κοινού σε μια ανασυνθετική διαδικασία τις εμπειρίες που καβαλάμε από τις μάχες που έχουμε δώσει είτε μαζί είτε χώρια στους φοιτητικούς μας συλλόγους πανελλαδικά. Σε μια διαδικασία που βασικό μας μέλημα θα είναι να βρούμε πρωτότυπες μορφές παρέμβασης στη σπουδάζουσα νεολαία με λιγότερο άγχος για επιβεβαίωση αυτών που είχαμε μέχρι σήμερα και με περισσότερο άγχος να είμαστε πράγματι η ενιαία ανεξάρτητη αριστερή κίνηση στα πανεπιστήμια.
Πάρις: Το σημερινό αποτέλεσμα θα έχει βεβαίως σημασία κυρίως για το αύριο, για την ενίσχυση μιας ανατρεπτικής αντικαπιταλιστικής λογικής στα ελληνικά ΑΕΙ και ΤΕΙ. Από τη μεριά μας, βλέπουμε τις θετικές διεργασίες της εκλογικής συνεργασίας της ΕΑΑΚ με την ΑΡΕΝ και το ΑΡΔΙΝ σαν ένα βήμα προς τη συγκρότηση εκείνης της μαζικής, αντικαπιταλιστικής και κινηματικής Αριστεράς που έχει ανάγκη η νεολαία και η κοινωνία σήμερα. Ως ΕΑΑΚ, θεωρούμε ότι αυτό το στόχο τον θέταμε πάντοτε ψηλά και είμαστε περήφανοι-ες για αυτό. Η προσπάθεια συνάντησης και συμπόρευσης που έχει ξεκινήσει σαφώς δε θα είναι μια απλή διαδικασία. Χρειάζεται να μεταφερθούν οι διαδικασίες περισσότερο στους ίδιους του αγωνιστές και αγωνίστριες των σχολών, να βαθύνει το περιεχόμενο και οι κοινές αγωνιστικές πρακτικές, να προσεγγιστούν και άλλες δυνάμεις που ακολουθούν μια μοναχική πορεία, να εμπνευστούν μεγαλύτερα ακροατήρια. Η διαδικασία αυτή, επομένως, δεν έχει κυρίως μια “εσωτερική” στόχευση αλλά μια “εξωτερική”. Να αλλάξει τους συσχετισμούς, να συμβάλλει στην αναγέννηση του φοιτητικού και νεολαιίστικου κινήματος. Σε αυτή την κατεύθυνση, η ΕΑΑΚ θα δίνει πάντα το παρόν.
Μάνια: Για εμάς, μεγαλύτερη σημασία έχει η επομένη των εκλογών. Όχι τόσο ως απολογιστική διαδικασία, όσο ως μία διαδικασία εκκίνησης μίας νέας φάσης για την φοιτητική αριστερά, ποιοτικά αναβαθμισμένης. Θεωρούμε πως πρέπει από τις 19/5 να λήξουν οι μικροηγεμονισμοί και η προσκόλληση σε ιδεοληψίες του παρελθόντος, ανοίγοντας και πιο εμφατικά για υπερβάσεις σχηματισμών. Για εμάς το επόμενο βήμα θα πρέπει να είναι η όλη διαδικασία να γίνει μαζικά κτήμα των Συλλόγων μας και των κοινωνικών μας χώρων.
Παναγιώτης Αντωνίου
Θάνος Ανδρίτσος
Δαμιανός Κομματάς