Ελεύθερος

Ελεύθερος ο Τάσος Θεοφίλου.

Μετά από 5 χρόνια φυλάκισης. Εκείνο τον Αύγουστο του 2012, 30 χρονών, συνελήφθη μετά από υπόδειξη της αντιτρομοκρατικής και οδηγήθηκε σε μια δίκη-παρωδία (όπου οι συντελεστές της κοιμούνταν μέσα στο δικαστήριο), στην οποία καταδικάστηκε σε 25 χρόνια φυλάκισης χωρίς κανένα στοιχείο. Τον περασμένο Νοέμβρη, ξεκίνησε η δίκη του στο Εφετείο, η οποία ολοκληρώθηκε σήμερα, με το δικαστήριο να αποφαίνεται ότι είναι αθώος κατά πλειοψηφία. Τρεις δικάστριες τοποθετήθηκαν υπέρ της αθώωσής του, μια υπέρ της ενοχής του για τα αδικήματα για τα οποία είχε βρεθεί ένοχος πρωτόδικα, και μια υπέρ της ενοχής του για όλα τα αδικήματα, ακόμα και για εκείνα για τα οποία είχε πρωτόδικα αθωωθεί (σύμφωνα και με την εισήγηση της εισαγγελέα).

Ελεύθερος ο Τάσος Θεοφίλου.

Αθώος για το δικαστήριο, ελεύθερος για εμάς και για τον εαυτό του. Ο ίδιος εξάλλου στην απολογία του είχε δηλώσει ότι δεν έχει διαπράξει τα αδικήματα για τα οποία κατηγορούνταν, είχε διαπράξει όμως το αδίκημα που περικλείει όλα τα αδικήματα: πήρε θέση στον ταξικό πόλεμο, ως αναρχικός, “με τους αποκλεισμένους και τους αδικημένους, με τους κυνηγημένους και με τους κολασμένους, με τους φτωχούς, με τους αδύνατους και τους καταπιεσμένους”. Ελεύθερος λοιπόν από τα δεσμά της φυλακής, ελεύθερος από το σπίτι των πεθαμένων, ελεύθερος να περπατήσει τη νύχτα, να μυρίσει την πόλη, το βουνό, τη θάλασσα, τη νύχτα. Να ακούσει τον ήχο της. Να δει τ’ αστέρια. Αστέρια, αντί για εκτυφλωτικούς προβολείς. Να καθίσει κάπου μετά τις οχτώ, να μη τον μετρήσουν, να μη τον κλειδώσουν, να πιει μπίρα και να δει αστέρια ^σ.1Τάσος Θεοφίλου, 23 βήματα ή ανταποκρίσεις από το σπίτι των πεθαμένων, εκδόσεις ΚΨΜ, σ. 23.. Πριν λίγες ώρες, λίγο μετά τις 4 το απόγευμα, πέρασε την καγκελόπορτα του Κορυδαλλού και βρέθηκε έξω. Έξω.

Ελεύθερος ο Τάσος Θεοφίλου.

Ποιος που δεν το έχει ζήσει μπορεί να διανοηθεί τον ύστατο βαθμό βίας που συνιστά ο εγκλεισμός; Η στέρηση της στοιχειώδους αυτονομίας, η απόλυτη εξάρτηση από μικρούς άλλους (τους δεσμοφύλακες), αλλά και από εκείνον τον απρόσωπο μεγάλο άλλο, που δεν έχει ανθρώπινη μορφή, που είναι άπιαστος, άυλος και απροσπέλαστος; Η βίαιη απομάκρυνση από κάθε αγαπημένο πρόσωπο, οι αιωνιότητες μοναξιάς, η σχέση μέσα από την τηλεφωνική γραμμή ή το επισκεπτήριο, η επιβολή μιας κατάστασης οριακής επιβίωσης την οποία δεν ορίζεις ούτε στο ελάχιστο; Πώς μπορούν να περάσουν εκατοντάδες, χιλιάδες νύχτες μέσα σε ένα κελί; Πώς μπορεί να πέρασε η χτεσινή νύχτα; Πώς μπορούν να περάσουν τα τελευταία δευτερόλεπτα, εκεί λίγο μετά τις 9.15 το πρωί της 7ης Ιουλίου 2017, όταν ο Τάσος Θεοφίλου επανήλθε στην αίθουσα, και ενώ ανησυχούσαμε για τη σημασία της εισόδου των ΜΑΤ στο χώρο για την απόφαση, μέχρι να κάτσουν οι δικάστριες, μέχρι να πει η πρόεδρος ότι “όποιο και να είναι το αποτέλεσμα, να κάνετε ησυχία”, μέχρι να ακουστεί αυτό το “Αθώος κατά πλειοψηφία”; Για λίγα δέκατα του δευτερολέπτου, όλοι και όλες παγώσαμε, μέχρι να συνειδητοποιήσουμε τι σημαίνει αυτό το “αθώος κατά πλειοψηφία”. Ελεύθερος.

Ελεύθερος ο Τάσος Θεοφίλου.

Και μετά από εκείνα τα δέκατα του δευτερολέπτου, φωνές, γέλια, κλάματα, συνθήματα. Οι πιο κοντινοί του άνθρωποι και άλλοι/ες που δεν τον γνωρίζουν καν, γνωστοί και άγνωστες μεταξύ τους, αγκαλιάζονταν και έκλαιγαν από χαρά. Μια πολύ μαζική συγκέντρωση αλληλεγγύης, που ίσως λειτούργησε ως ελάχιστη ασπίδα προστασίας αλλά και ως τρυφερό πέπλο αγάπης γύρω από έναν άνθρωπο που στάθηκε, πάντα σε αυτή την πενταετία, λίγο ψηλότερα. Με (μας) στοιχειώνει όλο αυτό τον καιρό η υπόθεση του Τάσου. Μας στοιχειώνει ως κίνημα και με στοιχειώνει ως άνθρωπο. Από την πρώτη στιγμή, σκεφτόμουν ότι είναι σαν να είμαστε εμείς. Όχι απλά ότι θα μπορούσε να είναι οποιοσδήποτε από εμάς, αλλά ότι είναι σαν να είμαστε εμείς. Και από την άλλη, πάντα σκεφτόμουν πόσο θρασύ ακούγεται κάτι τέτοιο. Γιατί δεν είμαστε εμείς, γιατί είναι εκείνος που το ζει όλο αυτό, και γιατί πόσοι θα μπορούσαν να σταθούν έτσι; Αλλά ήταν πάντα μια γροθιά στο στήθος, μια δυσκολία στην αναπνοή. Σήμερα, ανασάναμε.

Ελεύθερος ο Τάσος Θεοφίλου.

5 χρόνια δε λύγισε, λένε οι περισσότεροι. Δεν είμαι ακριβώς σίγουρη τι σημαίνει αυτό. Από τη μια, γιατί είναι κακό να λυγίζει κανείς; Από πότε είναι προτιμότερο οι άνθρωποι να είναι μηχανές, να μη φοβούνται, να μην κλαίνε, να μην έχουν αντιφάσεις, να μην απελπίζονται; ^σ.2Εξαιρετικό βιβλίο, από πάρα πολλές απόψεις, αλλά και από την άποψη της ανθρωπινότητας των ανθρώπων του (και γραμμένο σε αντίστοιχες συνθήκες) είναι Η βαρύτητα στο ή, του Κώστα Γουρνά, εκδόσεις των συναδέλφων. Από την άλλη, πώς γίνεται ένας άνθρωπος που βρίσκεται στο επίκεντρο μιας τέτοιας πολιτικής και δικαστικής σκευωρίας, που του καταστρέφει τη ζωή στην πιο δημιουργική και ζωντανή του φάση, που βιώνει τέτοια καθημερινή βία, να μην περάσει βράδια, στιγμές ή μήνες που να μην λυγίζει; Το θέμα, νομίζω, δεν είναι αυτό. Είναι τι επιλέγει να κάνει όταν λυγίζει, τι στάση κρατάει παρά το γεγονός ότι νιώθει να λυγίζει, πώς σηκώνεται και πώς τελικά σηκώνει και όλους/ες εμάς ^σ.3“Και πρέπει να είσαι συνεχώς δυνατός, και να δίνεις εσύ δύναμη στους έξω, και να μην ηττηθείς, και η παραμικρή λάθος λέξη έχει πολλαπλάσιο βάρος”, 23 βήματα ή ανταποκρίσεις από το σπίτι των πεθαμένων.. Και αυτό είναι το μεγαλείο του Τάσου Θεοφίλου. Ότι δε νικήθηκε, και τελικά νίκησε, με τη στάση που κράτησε αυτά τα πέντε χρόνια. Με την αντοχή, το κουράγιο, την αξιοπρέπεια και τη δύναμή του. Με τα χαμόγελα, με εκείνες τις ανεπαίσθητες κινήσεις του σώματος – το κεφάλι ψηλά, και με το ευθύ, διαπεραστικό βλέμμα, κατά τη διάρκεια των μεταγωγών και μέσα στα δικαστήρια. Με τη στράτευσή του και τη στάση ζωής του. Και αυτό, τόσο κατόρθωσε, όσο και επέλεξε να το κάνει. Επιπλέον, όχι μόνο δεν άφησε τη φυλακή να του διαλύσει το μυαλό, αλλά αντίθετα, επέμεινε να παρεμβαίνει και κυρίως να γράφει, μέσα από τη φυλακή, για τη φυλακή (και να συμβάλλει σημαντικά στην κατανόηση του εγκλεισμού), αλλά και για τους ανθρώπους, τον αγώνα και τη ζωή. Καταδύθηκε στο τίποτα, κι εξακολούθησε να ψάχνει θησαυρούς ^σ.4Υστερόγραφα μιας σκευωρίας, Ποιήματα, 9/4/2013 πρωί. Αυτή η στάση ζωής είναι συνταρακτική, σε μια συνθήκη που είναι σίγουρα πάρα πολύ δυσκολότερη από εκείνη που αντιμετωπίζουμε οι περισσότεροι/ες, και σε μια περίοδο που νιώθουμε, κι εμείς, να λυγίζουμε. Μας θυμίζει τη μεγάλη εικόνα, σε μας, που έχουμε λιγότερο δικαίωμα να την ξεχνάμε από εκείνον.

Κι έτσι, έχουν βέβαια δίκιο όσοι/ες αναρωτιούνται σήμερα ποιος θα του δώσει πίσω τα 5 χρόνια άδικου εγκλεισμού. Και βέβαια, πρέπει να πληρώσουν οι υπεύθυνοι, τα στελέχη της αντιτρομοκρατικής και της προηγούμενης δίκης-φάρσας, οι διαπομπευτές των ΜΜΕ και οι διάφοροι αυτόκλητοι δικαστές-τσιράκια του συστήματος, και πρέπει να λάβει, ως το ελάχιστο, αποζημίωση, έστω και σύμφωνα με την αστική δικαιοσύνη. Την ίδια στιγμή όμως, με τις ρυτίδες, τις χαρακιές του και τα σημάδια του χρόνου, ο Τάσος έχει ήδη κερδίσει με το παραπάνω το δικαίωμα να λέει ότι δεν ήρθε άδικα πάνω στη γη ^σ.5Υστερόγραφα μιας σκευωρίας, Ποιήματα, 23/10/2012. Η δική του, είναι ήδη μια ζωή αξιοβίωτη, κι έχει ακόμα μια ζωή μπροστά του να ζήσει. Στο τέλος της μέρας, της κάθε μέρας, αυτό είναι που έχει σημασία. Όχι αν επιβίωσες άλλη μια μέρα, αλλά τι κάνεις με τη ζωή που ζεις ^σ.6“Του είπε: μην πας φυλακή. Δεν έχουν σημασία αυτά. Της είπε: θα κάνω ότι χρειαστεί για να μην πάω, εκτός από το να ανεχθώ μια ζωή χειρότερη από αυτήν της φυλακής.” σκέτη ποίηση, παρανουαρικό.

Ελεύθερος ο Τάσος Θεοφίλου.

Μια νίκη πρώτα-πρώτα δική του. Μια νίκη των συνηγόρων υπεράσπισής του (Κώστας Παπαδάκης, Άννυ Παπαρούσσου, Σπύρος Φυτράκης) που έδωσαν τεράστια μάχη η οποία οδήγησε στην κατάρρευση του κατηγορητηρίου. Μια νίκη και του κινήματος αλληλεγγύης -αυτή τη φορά κυριολεκτικά- που, σε μια δύσκολη περίοδο, ανέδειξε την υπόθεση, συσπείρωσε δυνάμεις, οργάνωσε μαζικές κινητοποιήσεις και έδωσε τελεσίγραφο και μήνυμα αγώνα. Ειδικά η συνέλευση αλληλεγγύης, που το τελευταίο διάστημα βρισκόταν σε εβδομαδιαία βάση, η διοργάνωση της πολύ επιτυχημένης μέρας πανελλαδικής δράσης στις 24 Ιουνίου (με πάνω από 2.500 άτομα να διαδηλώνουν μέσα στον καύσωνα), οι περιφερειακές κινητοποιήσεις, η συμμετοχή ενός μεγάλου τμήματος του αναρχικού χώρου και της αριστεράς, έσπασαν το φράγμα της σιωπής και συνέβαλλαν αναμφισβήτητα στην αθώωση. Ο πολιτικός χαρακτήρας της απόφασης αναδεικνύεται αντίστροφα, και από το γεγονός ότι, όπως δηλώνουν στην ανακοίνωσή τους οι συνήγοροι υπεράσπισης, οι πολιτικές πιέσεις που ασκούνταν από τους μηχανισμούς για την ενοχοποίηση του Τάσου ήταν τεράστιες. Σήμερα ήταν μια μέρα χαράς και νίκης, που πρέπει να οδηγήσει στην αναζωογόνηση του κινήματος αλληλεγγύης στους πολιτικούς κρατούμενους. Αφενός, αφού καθαρογραφεί η απόφαση, ανοίγει ο δρόμος για την αμφισβήτηση της χρήσης DNA, που αποτελεί σημαντικό νομικό σταθμό. Αφετέρου, το κίνημα αλληλεγγύης δεν μπορεί να κάνει βήμα πίσω από την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των πολιτικών κρατουμένων (χαρακτηριστική είναι η αμφισβήτηση του δικαιώματος στην άδεια για πολλούς, μεταξύ των οποίων οι Δημήτρης Κουφοντίνας και Κώστας Γουρνάς, και μάλιστα για “συνειδησιακούς λόγους μη μεταμέλειας” (!)), αλλά και από την απαίτηση για πλήρη απελευθέρωση όλων των πολιτικών κρατούμενων, τόσο των θυμάτων σκευωρίας, όσο και όσων έχουν αναλάβει πολιτική ευθύνη. Πράγματι, “μετά από πέντε χρόνια άδικης φυλάκισης ο Τάσος βγαίνει σήμερα. Με το βλέμμα σε κάθε διωκόμενο αγωνιστή, ο αγώνας συνεχίζεται.” ^σ.7από την ανακοίνωση των συνηγόρων υπεράσπισης

Ελεύθερος ο Τάσος Θεοφίλου.

Και σήμερα κάπου πίνει αυτή τη μπύρα, με τους φίλους και τις φίλες του, κάτω από τα αστέρια. Και πολλοί και πολλές από εμάς, που δεν τον γνωρίζουμε προσωπικά, τον νιώθουμε φίλο, σύντροφο, συνταξιδιώτη, κυρίως γιατί κάπως έτσι θέλουμε τους φίλους, τους συντρόφους, τους συνταξιδιώτες μας, τους εαυτούς μας. Σαν τον Τάσο, αλλά και σαν όλους αυτούς τους ανθρώπους, που με τέτοια αξιοπρέπεια αγωνίζονται για ζωή και ελευθερία, για όλους και όλες. Για να μπορούμε τελικά να σηκωνόμαστε, λίγο ψηλότερα.

Καλή λευτεριά, καλή ζωή. Συνεχίζουμε.

*Η κεντρική φωτογραφία-αφίσα στο κείμενο είναι δημιουργία της Έλσας Βαρελίδου.