Δέκα χρόνια πριν, δέκα χρόνια μετά

Ένα από τα πράγματα που μου’ χουν χαραχτεί πιο έντονα στη μνήμη, είναι οι σκέψεις που έκανα το απόγευμα της Κυριακής, 7 Μάη 2006. Βρισκόμουν στο λεωφορείο Αθήνα-Πάτρα, καθώς τη Δευτέρα άνοιγαν οι σχολές μετά τις διακοπές του Πάσχα, ενώ το τριήμερο που έφευγε είχε διεξαχθεί το 4ο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ στο Ελληνικό και η τεράστια πορεία του Σαββάτου με πάνω από 100.000 κόσμο στο κέντρο της Αθήνας, στην οποία είχε συμμετάσχει μέχρι και το ΚΚΕ-μλ. Εξαντλημένος ύστερα απ όλα αυτά, χαζεύοντας έξω απ το τζάμι του Λεωφορείου, μόνο σε κινηματική εγρήγορση δεν βρισκόμουν. Σκεφτόμουν, αντίθετα πόσο κουραστική ήταν η πολιτική σεζόν που τέλειωνε (!) και ότι πρέπει να κάνω ακόμα υπομονή πριν αρχίσει η ξεκούραση της εξεταστικής. Αιτία η συνέλευση που είχα την Τρίτη στη σχολή με όλο το άγχος, την ορθοστασία, τις φωνές, την καφρίλα και την τσιγαρίλα που τη συνόδευε, στα οποία δεν είχα ακόμη αναπτύξει επαρκείς αντοχές. «Ηλεκτρολόγοι είμαστε», έλεγα, «θα βγει η πρώτη, άντε και καμιά δεύτερη τραβηγμένη απ’ τα μαλλιά, και μετά θα ηρεμήσουμε»…

Το τι επακολούθησε, βέβαια, το’ χει γράψει η ιστορία: μέσα σε 3-4 γύρους συνελεύσεων, είχαν κλείσει σχεδόν όλα τα ΑΕΙ και ΤΕΙ της Ελλάδας με αποφάσεις για κατάληψη, η ΚΝΕ αναγκάζεται να αλλάξει γραμμή όπως-όπως, τεράστιες πανελλαδικές πορείες, πάγωμα του νόμου πλαίσιο που πήγαινε για ψήφιση το καλοκαίρι, ζωντανή κατάληψη της σχολής όλο τον Μάη και τον Ιούνη σερί, μαζί με τους πιο πρωτοπόρους συλλόγους. Από Σεπτέμβρη παρόμοια, με συνελεύσεις, πορείες και ολιγοήμερες καταλήψεις κάθε βδομάδα σχεδόν μέχρι τα Χριστούγεννα… Και από Γενάρη τα ίδια: Κάθε βδομάδα συνελεύσεις, πορείες, διασυντονιστικά. Το ΠΑΣΟΚ εξαναγκάζεται σε κωλοτούμπα και η αναθεώρηση του άρθρου 16 δεν περνάει. Και παρόλο που ψηφίζεται τελικά ο νόμος πλαίσιο εν μέσω οργίου καταστολής σε βάρος της πορείας της 8 Μάρτη ^σ.1Ομολογώ ότι είχα ξεχάσει το μέγεθος της καταστολής που ζήσαμε τότε, το οποίο στην ουσία αποτέλεσε το νέο στάνταρ για τα γεγονότα της δεκαετίας που ακολούθησε, το αστικό καθεστώς χρειάστηκε άλλα 4 χρόνια για να αρχίζουν να εφαρμόζονται διατάξεις όπως η κατάργηση του ασύλου και το όριο φοίτησης, με το νόμο Διαμαντοπούλου και τη μνημονιακή πολιτική του σοκ. Αξίζει, τέλος, να αναφερθεί ότι οι πιο δυνατοί σύλλογοι, κάναμε 3 μήνες σερί κατάληψη των σχολών, από το τέλος των διακοπών της πρωτοχρονιάς μέχρι την αρχή των διακοπών του Πάσχα…

Δέκα χρόνια μετά, αυτό που μου ‘ρχεται αυθόρμητα να πω είναι πως ό,τι έγινα, και ό, τι θέλω να γίνω, το χρωστάω σ’ εκείνο το βίωμα. Τότε συνειδητοποίησα τη δύναμη που έχουμε στα χέρια μας εμείς οι «από κάτω», τότε έμαθα πως μπορείς να κάνεις πολιτική από τα κάτω, τότε κατάλαβα τι σημαίνει ταξική πάλη και τι απαιτήσεις έχει η διεξαγωγή της, τότε βρήκα πραγματικά τη διάθεση να τα βάλω με το σύστημα. Και κατάλαβα επίσης ότι πολλά κλισέ γίνανε κλισέ επειδή είναι αλήθεια. Πράγματι, κανένας αγώνας δεν πάει χαμένος, θέλει δουλειά μυρμηγκιού, ποτέ δεν ξέρεις πότε θα ξεσπάσει η επόμενη μπόρα, και την ιστορία όντως τη γράφουν οι αγώνες.

Αυτή η εμπειρία, αυτή η βιωματική γνώση, νομίζω ότι συνέχει τη γενιά του ’06-’07. Είναι άλλο να ξέρεις ότι κάτι συνέβη ή μπορεί να ξανασυμβεί, και άλλο να το’ χεις ζήσει, ως ένα μικρό μόριο της σπίθας που γέννησε ένα τέτοιο συμβάν. Δυστυχώς το αίσθημα της νίκης είναι κάτι που λείπει από την τωρινή φοιτητική γενιά. Αυτή η υπομονή, η συνήθεια του αγώνα έστω και με μικρές ελπίδες και η αίσθηση της δύναμης που έχει ο καθένας και η καθεμία ξεχωριστά είναι στοιχεία που συναντώνται σε όλο και μικρότερα πλήθη οργανωμένων αγωνιστών και αγωνιστριών της τωρινής γενιάς, όταν στη δική μας, άνθρωποι που ήταν χαλαροί ψηφοφόροι και «ψηφοδέλτια», κατέληξαν τελικά μέλη και στελέχη οργανώσεων . 

Το κυριότερο, όμως, είναι ότι από τότε, εμείς, (έτσι νιώθω τουλάχιστον) νιώθουμε περισσότερο ότι είμαστε «στην ίδια όχθη», σε σχέση με τις γενιές που δεν έχουν ζήσει κίνημα. Παρά τις κακές μας στιγμές που αναμφισβήτητα υπήρξαν, όταν συναντώ μέλη άλλων οργανώσεων της γενιάς μου, εισπράττω ένα χαμόγελο και μια οικειότητα, βαθιά ριζωμένη σ’ εκείνες τις μέρες. Θυμάμαι πριν το κίνημα, ως νέο μέλος της μικρής δύναμης του ΔΑΡΑΣ (αλλά και της Νεολαίας ΣΥΝ) που πάλευε να στηθεί, ότι αντιλαμβανόμουν την πολιτική ως την προσπάθεια να γίνουμε απλώς «περισσότεροι», να βάλουμε άλλους πέντε στο ψηφοδέλτιο, άλλες δυο στο σχήμα, άλλον ένα στην οργάνωση, πριν τον προλάβουν οι «άλλοι». Κατάλαβα, ύστερα, ότι η μοίρα των διάφορων οργανώσεων και σχημάτων της αριστεράς είναι στενά συνδεδεμένη. Όταν το κίνημα πάει καλά αυγαταίνουμε όλοι, όταν το κίνημα δεν βγαίνει πάλι μικραίνουμε όλοι.

Σήμερα, σχεδόν τίποτα δεν είναι το ίδιο. Η τότε φοιτητική γενιά μας, γόνοι μικροαστικών και μεσοαστικών οικογενειών επί το πλείστον, χωρίς οικονομικά προβλήματα, κατάφερε τις πρώτες ρωγμές στον τότε δικομματισμό ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, όντας αρκετά ανέμελη σχετικά με τα προβλήματα της καθημερινότητας, χωρίς να διακινδυνεύει την επιβίωσή της. Αντίθετα, η σημερινή φοιτητική γενιά συνθλίβεται μέσα στη μνημονιακή μονοκαλλιέργεια της κεντρικής πολιτικής και ενηλικιώνεται κάτω απ το βάρος της ανέχειας και του άγχους της βιοπάλης, έχοντας μεγαλώσει με τον υπαρκτό φασισμό της Χ.Α. Την ίδια στιγμή, η δική μας παλεύει να προσαρμοστεί και να αποχωριστεί τη νοσταλγία της μικροαστικής ουτοπίας των 90’s, μετρώντας και ξαναμετρώντας τα λεφτά του μήνα, αναμετρώμενη με την ανεργία, τη μετανάστευση και την εργασία χωρίς δικαιώματα. Ενώ, τότε, η τακτική του μίνιμουμ κοινού πλαισίου ενάντια στον αδύναμο κρίκο της κυβερνητικής πολιτικής απέδωσε καρπούς, σήμερα, το #this_is_ (not, but could be)_ a_ coup, η άνεργη ανάπτυξη του 0,5% και των 500 ευρώ μισθό, οι περιφερειακές συγκρούσεις και το προσφυγικό δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με μονοθεματικά κινήματα, χωρίς στρατηγική και πολιτικό σχέδιο.

Αν, όμως, κράταγα ένα δίδαγμα από το μεγαλύτερο φοιτητικό κίνημα των τελευταίων 37 χρόνων, είναι αυτό: Η λογική της κομματικής οικοδόμησης από μόνη της δε συνιστά πολιτική, αλλά υποκατάστατό της. Όπως και τότε, χρειάζεται να συμπληρώσουμε η μία οργάνωση τα κενά της άλλης ^σ.2Παρότι μέλος του ΔΑΡΑΣ και μετέπειτα της ΑΡΕΝ –η οποία δημιουργήθηκε μέσα στο κίνημα το Φλεβάρη-Μάρτη του 2007– τα ΕΑΑΚ για μένα ήταν σχολείο. Έμαθα να κάνω συνδικαλισμό, να είμαι αγωνιστικά και συγκρουσιακά διαθέσιμος, να μην απορρίπτω τις πολυήμερες καταλήψεις και να σχεδιάζω πέραν του ορίζοντα της επόμενης συνέλευσης (πράγματι, θυμάμαι ότι η όξυνση του Μάη-Ιούνη του 2006, δουλευόταν ήδη από το φθινόπωρο του ’05). Πιστεύω πως και η ΕΑΑΚ πήρε πράγματα κι από μας, όπως οι κοινωνικές συμμαχίες με το άνοιγμα στο ριζοσπαστικό κομμάτι των καθηγητών και τις επιτροπές για το άρθρο 16, και η σημασία της κεντρικής πολιτικής εκπροσώπησης., και να συμβάλλουμε από κοινού στη συγκρότηση της αναγκαίας κρίσιμης μάζας για να αντεπιτεθούμε. Και πάλι, όπως και τότε, – όπως και πάντοτε, ίσως – η μοίρα των διαφόρων κομματιών της αριστεράς είναι κοινή. Αλλά και πιο στενά συνδεδεμένη, πλέον, με τη γενιά μας..

Υπενθυμίζουμε τη σχετική εκδήλωση στην οποία έχει καλέσει το k-lab, την Παρασκευή 10/2 στις 19.00 στην ΑΣΟΕΕ, με τίτλο “Πες μου τι γίνεται μ’ εκείνα τα παιδιά… Το φοιτητικό κίνημα του 06-07: Νοσταλγία ή παρακαταθήκη για το μέλλον;” – περισσότερες πληροφορίες εδώ.